远方的小白桦 | Atlibby

“Tình yêu nào có thể là chuyện anh tình nhưng tôi không nguyện.” – Ivan Braginsky

Vương Diệu đặt thẳng ngón trỏ ở trước môi, Ivan ngầm hiểu ý nháy nháy mắt với cậu, vì vậy hai người lặng im không chút tiếng động trốn vào sau bức tượng Pushkin bằng đồng trong công viên. Bọn họ dường như dựa vào trực giác của lính trinh sát mà chọn lấy nơi quan sát tuyệt vời này: từ chỗ này nhìn ra, ánh nắng chiều ngỡ như một toà thác lửa từ chân trời cuồn cuộn chảy xuống, dát cho Toris và Natasha ở cách đó không xa một lớp mũ miện bằng vàng, cùng lúc đó lại ném một bóng râm thật to xuống dưới tượng đài nơi Ivan và Vương Diệu đang trốn.

“…Thế nhưng điều này hôm nay tôi nhất định phải nói ra, Natashenka, tôi thích em^[1]… Từ lần đầu tiên ánh mắt tôi gặp em thì đã…”

“Tôi cũng thích ngài.” Đáp lại anh là giọng nói lạnh lùng và thận trọng của Natasha, như luồng khí lạnh trôi nổi trong tháng 11, bất ngờ bổ đến cái trán được chiếc nón lính bằng bông bảo vệ, “Anh trai đã nói với tôi, trong đoàn mình thì anh ấy có ấn tượng tốt nhất với Vương, thứ hai chính là ngài. Anh ấy thích ngài, nên tôi cũng thích.”

Vương Diệu thiếu điều không nhịn được mà bật cười, đến cùng là do cảm thấy câu nói ngây thơ này của Natasha thật thú vị, hay là vì bản thân được giữ vị trí quan trọng trong lòng bạn bè nên thấy đắc ý? Chính cậu cũng không rõ lắm, trong chớp mắt cậu cảm giác mình thấy được khoé miệng của Ivan tinh nghịch mà giương lên một độ cong bé nhỏ.

“Natashenka, em hãy nghe tôi nói… Thích có rất nhiều rất nhiều loại… Không chỉ có loại thích giữa chiến hữu với nhau mà còn có giữa những người gần gũi…” Toris thấp thỏm lo âu mà dùng thứ tiếng Nga mang theo khẩu âm vùng biển Baltic để giải thích, “Giống như Romeo đối với Juliet, Insarov đối với Elena^[2], Arthur đối với Gemma^[3]…”

Thật là một chàng Romeo! Vương Diệu dở khóc dở cười mà nghĩ, đúng lúc này lại nghe Natasha bảo: “Nếu như tôi là Juliet, thế thì Romeo của tôi phải nên là một người như vậy. Nói đơn giản thì, giống như anh trai ấy.”

Quả thế! Trong lòng Vương Diệu có chút chua chát. Cậu sớm biết rõ, Ivan dễ dàng nhận được ưu ái từ các cô gái hơn so với cậu cùng Toris. Tuy rằng hai người bọn họ bàn về dáng dấp và gan dạ đều không kém cạnh gì với Ivan, nhưng bàn về cá tính thì, người kỵ binh trẻ tuổi vẫn đầy ắp hào quang hơn. So với tính tình của mình – nói dễ nghe một chút thì là kín đáo điềm tĩnh, còn nói không chừa chút mặt mũi nào thì chính là nhạt nhẽo không có gì đặc sắc.

Cậu thấy Toris bắt lấy hai tay của Natasha, giữa bầu trời chiều không ngừng thay đổi giữa màu vàng óng sẫm xen lẫn tím hoa cà, cánh tay thon dài của chàng trai trẻ vùng Baltic do không nén được cảm xúc mà hơi run lên.

“Natasha! Cho dù em thấy thế nào, nhưng nếu như tôi là Romeo, vậy thì Juliet của tôi, chỉ hy vọng là…”

Từ còn sót kia bị Toris nuốt trở lại. Nếu là một người bình thường trốn sau tượng đồng quan sát, có thể cậu sẽ thấy một đôi nam nữ trẻ tuổi đang tình tứ mười ngón giao nhau. Thế nhưng thị lực đã quen với ánh sáng mập mờ của lính trinh sát lại nói cho Vương Diệu biết: Lúc này bàn tay nhỏ bé của Natasha y như cái kềm nhổ đinh…

Ivan kìm không được một tiếng cười khẽ, có điều lại bị tiếng kêu đau the thé của Toris át mất. Vương Diệu tuyệt nhiên không ngờ được cô nàng có vẻ nhỏ nhắn yếu ớt này lực tay lại lớn như vậy, phải biết đối phương chính là lính trinh sát lão luyện Toris Lorinaitis… Đương lúc cậu nực cười mà nghĩ ngón tay của anh bạn có phải sắp bị bẻ gãy hay không, Natasha buông tay ra. Cậu thấy Toris lần lượt nhẹ nhàng đặt hai tay trái phải trong lòng bàn tay mà vuốt ve.

“Đồng chí Lorinaitis.” Giọng nói lạnh lùng của Natasha dường như xen thêm một tia cười nhạo, “Về sau cũng đừng vì tôi mà đánh nhau với người khác nữa. Ngài xem, sức lực của tôi cũng nhiều, cũng đủ để tự ứng phó với tất cả những kẻ không biết điều.”

Cô xốc vạt chiếc áo khoác quân đội lên, làm một nghi thức cong gối, cứ như đang chào cảm ơn trên võ đài. Sau đó, cô nàng tựa như biết rõ hết cả sức hấp dẫn của mình, tao nhã xoay người, ngẩng đầu ưỡn ngực đi về phía cổng nơi đóng quân của liên đội. Chiếc nơ bướm màu xanh được tỉ mỉ cột vào tóc kiêu ngạo loé lên một nét chói lọi không rõ sáng tối.

Toris một mình đứng lặng trong chút ánh tà dương sau cùng của trời chiều, ôm đầy một bầu dịu dàng cùng thê lương, nói về phía bóng lưng cao ngạo kia của Natasha: “Natashenka… Tôi cũng biết là như vậy, nhưng tôi đã nói hết cho em, trong lòng rốt cuộc cũng dễ chịu hơn nhiều so với trước rồi…”

Vương Diệu giương mắt nhìn Toris rời đi. Bị cảm giác thương xót người bạn từ tận đáy lòng đè nén khiến cậu không thở được, vì vậy ba bước gộp thành hai đi ra khỏi cái bóng râm thật lớn của tượng đồng. Ivan theo sát cậu.

“Con bé Natashenka kia được chiều thành hư rồi.” Ivan hả hê trên nỗi đau của người khác, bảo, “Nó là đứa nhỏ nhất trong nhà, từ trước đến nay chuyện gì bọn tôi cũng làm cho nó.”

“Ivan, anh khuyên Natasha một câu đi.” Vương Diệu bỗng ngẩng đầu lên nhìn anh, “Anh cũng biết Toris là một chàng trai tốt, hoàn toàn xứng đôi với em gái anh.”

“Tình yêu nào có thể là chuyện anh tình nhưng tôi không nguyện.” Ivan bằng một giọng điệu kiên định mang theo ý cười bảo, “Để con bé tiếp tục giày vò dằn vặt Toris đi. Anh ta muốn có được trái tim của nó, vậy thì phải tự mình ra sức đi chứ.”

Hai anh em này sao đều thích gây khó dễ cho người ta như vậy! Vương Diệu bất lực nghĩ. Cậu từng nghe qua vị chiến sỹ kỵ binh này có biệt danh là Ivan Đại ma vương – “Người Đức gặp phải tôi cũng đừng mong sống” – Ivan từng cười mà giải thích với cậu nguồn gốc sinh ra cái tên đấy. Nhưng vào lúc này, nhìn nét mặt như vừa đùa dai thành công, Vương Diệu không thể không thừa nhận Đại ma vương ra khỏi chiến trường cũng vẫn là ma vương.

“Nhưng thế này quá bất công với Toris.” Vương Diệu khẽ thở dài, “Ngoại trừ làm bạn với các chiến sỹ, hầu như anh ấy luôn cô đơn một mình…” Hai kẻ tha hương bọn họ trao đổi nhiều chuyện cho nhau: Toris năm mười tuổi đã là trẻ mồ côi, may mắn là được bạn bè thời sinh tiền của cha mẹ, một gia đình Ba Lan sống ở nước ngoài, nhận nuôi. Trong gia đình này có một cậu con trai xấp xỉ tuổi tên Feliks, tính cách hơi bốc đồng và vô tư của cậu ta đã làm ấm lòng của Toris lúc bé. Tháng 8 năm 1939, cả nhà Feliks quay về Ba Lan thăm người thân, một tháng sau, quân Đức tấn công Warsaw… Toris một mình ở lại quê hương đến năm thứ hai thì thi vào đại học Moscow, mỗi khi các bạn học an ủi anh “Sau khi chiến tranh kết thúc các cậu còn có thể gặp lại mà”, Toris sẽ luôn đáp lại bằng cái giọng điệu riêng biệt vừa dịu dàng nhưng cũng thê lương của mình: “Nhà Feliks là người Do Thái…”

Giọng nói nghiêm túc của Ivan ngắt quãng sự trầm tư của Vương Diệu:

“Chính cậu ở Moscow chẳng phải cũng không ai quen biết sao?”

“Nhưng tôi ở Moscow không có thích ai cả.” Vương Diệu cụp hàng mi dày, ánh mắt đen tuyền kia của cậu tựa như đầm nước sâu thẳm, thấp thoáng đằng sau rừng cây mờ mờ ảo ảo, “Mà Toris đã yêu, cũng vì thế mà khổ não. Tôi mong bạn của tôi có thể được hạnh phúc trong những năm tháng khó khăn này…”

“Cậu chính là người như vậy, Diệu!” Ivan sôi nổi, “Rốt cuộc cũng là đang nghĩ cho người khác! Nhưng mà đàn ông con trai tất cả đều phải dựa vào chính mình, dù là đối mặt với chiến trận bên ngoài, hay là đối mặt với tình cảm bên trong… Bạn bè thân thích của các cậu thì xa cả nghìn dặm, nhưng tôi và Natasha, còn cả chị Antonia,” Ivan dừng lại chốc lát, như muốn cố gắng đè nén tình cảm mãnh liệt trong nội tâm, “Quê hương cha chú của chúng tôi, gần trong gang tấc mà lại…”

Vương Diệu thương hại mà vỗ nhè nhẹ vào tay anh, rồi ngay lập tức cảm thấy tay mình bị chàng trai trẻ cao lớn người Nga nắm thật chặt – không cần phải nói gì cả… Cậu hiểu rõ Ivan đang lo lắng chuyện gì! Cậu biết nhà Braginsky sống ở thôn Betula^[4] ngoại thành Moscow, nơi đó đã bị quân Đức chiếm đóng hơn một tháng. Tất cả người thân hiện tại Ivan có thể xác nhận còn sống cũng chỉ có em gái Natasha và chị gái Antonia làm y tá ở bệnh viện lục quân Moscow, những người khác gồm cả cha mẹ đều sống chết không rõ ở quê nhà.

“Khi đoàn kỵ binh thâm nhập vào lòng địch để trinh sát, tôi hy vọng biết bao có thể được phân đi thôn Betula,” Ivan thở một hơi thật sâu, dường như muốn giãy giụa khỏi một bàn tay vô hình to lớn đang siết trên cổ, tay trái nắm chặt lấy cổ áo của mình, “Chỉ cần cho tôi biết cha mẹ có còn sống hay không…”

Vương Diệu đem tay còn lại đặt lên tay trái của Ivan, nhẹ nhàng giật nó lại từ cổ áo anh. Cậu không thấy loại ý nghĩa vô cùng thân thiết nào trong động tác này, chỉ là dựa vào sự dịu dàng từ đó đến giờ đối với các chiến hữu của mình, không đành lòng nhìn bộ dáng níu chặt cổ áo của Ivan mà thôi.

“Đừng như thế.” Cậu nghiêm trang nói, “Không phải anh vẫn luôn thích cười sao?”

Ivan rất nhanh lau mắt, khoé miệng lại lộ ra nét cười mờ nhạt. Anh ôm Vương Diệu thật chặt, bằng thái độ dành cho các anh em chiến hữu, vững vàng hôn một cái lên mặt cậu. Vương Diệu chẳng có bất cứ phản ứng không thoải mái nào, bọn họ, những kẻ vì chiến tranh mà phải rời xa thân nhân, trong những năm tháng gian khổ này chính là thân nhân của nhau.

“Bạn của tôi ơi! Vào lần đầu tiên thấy cậu tôi đã nghĩ, hẳn là nên vẽ tranh chân dung cho cậu… Đến lúc rảnh rỗi, cậu có bằng lòng không?”

“Được, anh mau nhanh quay về đi thôi.” Vương Diệu thấp giọng nói, “Trễ nữa là sẽ chịu phạt.”

Đêm đen nặng trĩu sừng sững đứng trước cả trời Moscow, thành phố xinh đẹp nơi đây mất đi cảnh tượng đèn hoa sáng rực vào ban đêm khi xưa, từng cánh cửa sổ cũng nặng nề kéo theo rèm cửa nặng trĩu. Quân Đức đóng ở địa điểm cách ngoại ô phía Tây Moscow vài chục km, máy bay mang ký hiệu chữ thập^[5] lúc nào cũng có thể nương theo chút tia sáng bất kỳ mà đến đây tập kích trên không. Moscow thế là bị kiểm soát đèn đóm…

“Trước trận chiến, lúc tôi đi học ở học viện mỹ thuật, tôi đã nghĩ Moscow nhìn bao nhiêu cũng không đủ.” Ivan buông Vương Diệu ra, cũng không vội vàng đi ngay, “Ban đêm nằm trong túc xá, có lúc đã nghĩ, cho đến cùng thì đây là mơ hay thật? Vì vậy tôi liền kéo rèm cửa ra nhìn, bên ngoài là một vùng đèn vàng rực rỡ. Sau đó tôi nói với mình, đây hết thảy đều là thật. Nhưng giờ…”

“Một ngày nào đó Moscow lại thắp sáng tất cả ngọn đèn để ăn mừng hoà bình và thắng lợi. Nhưng mà hiện tại anh thật sự cần phải đi…”

Trong đêm tối, bọn họ không hề cố nhìn rõ gương mặt của người kia, chỉ có đôi bàn tay lần thứ hai nắm chặt vào nhau để xác nhận sự tồn tại của người còn lại. Pushkin đúc bằng đồng cao ngạo đứng sau lưng bọn họ, ánh mắt nhìn xa trông rộng của vị thi nhân lướt qua bóng đêm mênh mông của tháng 11, nhìn về phía mùa xuân đèn hoa rực sáng nơi phương xa.

—

1. Trong nguyên văn là ngài, là cách gọi lịch sự người đối diện, trong trường hợp này có thể thay bằng “Miss” (I like you, Miss).
2. Một đôi tình nhân trong “On the Eve” (1860) của Ivan Turgenev.
3. Một đôi tình nhân trong “The Gadfly” (1897) của Ethel Voynich. Nguyên văn tác giả ghi là “Gadfly đối với Gemma” nhưng hình như Gadfly không phải nhân vật nào cả nên mình sửa lại theo tên của cặp đôi trong truyện.
4. Không rõ thôn Betula có thật không, nhưng Betula là tên khoa học của Bạch dương, loài này chính xác có ở Nga, và được nhắc đi nhắc lại rất nhiều lần trong truyện.
5. Máy bay của phát xít Đức.